ملاحظاتی روش شناختی در چیستی و اعتبار تاریخ نگاری های رسمی

ملاحظاتی روش‌شناختی در چیستی و اعتبار تاریخ‌نگاری‌های رسمی

تاریخ‌نگاری رسمی، به منزله‌ی روایت‌ حکومتی از تاریخ، یکی از کهن‌ترین و متداول‌ترین گونه‌های تاریخ‌نگاری است که از قدیم‌ترین دوره‌ها تا روزگار ما تداوم یافته است.مسئله‌ی اصلی این مقاله چیستی تاریخ‌نگاری رسمی و طرح یک رشته ملاحظات روش‌شناختی درباره‌ی ویژگی‌ها و اعتبار این نوع تاریخ‌نگاری است.برای این منظور کوشیده‌ایم با بررسی انتقادی روش و سبک تاریخ‌نگاری‌های رسمی، قلمرو و موضوع آن، بازیگران و مخ...

رویکرد اجتماعی ضیاءالدین برنی در تاریخ نگاری رسمی

کتاب تاریخ فیروزشاهی تألیف ضیاءالدین مؤید‌الملک برنی، یکی از مهم‌ترین متون تاریخ‌نگاری در حوزه تاریخ مسلمانان در هند است. این اثر، افزون بر بررسی مسائل سیاسی سلاطین مسلمان دهلی تا عصر مؤلف، مسائل اجتماعی و اقتصادی جامعه را نیز در بردارد. بررسی مسائل اجتماعی و اقتصادی مردم از آنجا اهمیت می‌یابد که علاوه بر مهم بودن نقش آنان در مسیر تاریخ، مؤلفی درباری دست به چنین کاری زده باشد. این نوشتار می‌کوش...

شاخصه های تاریخ نگاری فاطمیان در گفتمان تاریخ نگاری اسلامی

تحقیق دربارة تاریخ­نگاری اسماعیلیان به دلیل ازمیان‌رفتن حجم قابل‌توجهی از آثار آنان، در میان پژوهشگران این حوزه از اقبال کمتری برخوردار بوده است. با بررسی معدود آثارِ باقی­مانده از مورخان اسماعیلی­مذهب و بازسازی تصویری کلی از آثار مفقودشدة آنان براساس منابع دیگر، پژوهش در تاریخ­نگاری این فرقه تا حدودی امکان­پذیر می­گردد. اهمیّت این پژوهش به این علت است که تاریخ­نگاری اسماعیلیان از منظر فاعلیّتِ...

بینش و روش تاریخ نگاری ابن طقطقی

بینش و روش در تاریخ نگاری فرصت الدوله شیرازی

تاریخ آثارعجم اثر فرصت­الدوله شیرازی، مورّخ، ادیب، شاعر، نقّاش، موسیقیدان و دانشمند برجسته و نوگرای اواخر دورۀ قاجار است که نویسنده در تدوین آن از بسیاری اصول نوین دانش تاریخ بهره برده است. این جستار با روشی توصیفی ـ روایی و تحلیلی، بینش و روش حاکم بر تاریخ­نگاری فرصت­الدوله­ شیرازی را در کانون توجه خود قرار داده است. یافته­های این پژوهش نشان می­دهند که فرصت در دو حوزۀ بینش و روش، به مبانی و ویژگ...

بینش و روش در تاریخ نگاری عتبی

عتبی مورخ ایرانی عربی نویس قرن پنجم، نقشی مهمی در روشنگری تحول های شرق ایران داشته و تاریخ او الگوی مطالعات ادبی و تاریخی شده است.شرح های متعدد و اقتباس از داده های تاریخی او نشان می دهد تاریخ یمینی اثری تأثیرگذار بوده است.هدف این مقاله این است که با روشی تحلیلی تأثیر متقابل بینش و روش در تاریخ نگاری عتبی را روشن سازد. نظام فکری عتبی مبتنی بر چهار مؤلفه ی سلطنت گرایی، نخبه گرایی، انتقادی و شری...